Waveform Subtraction (تفاضل امواج):

از موج هاي ABR كه با آرايش الكترودي اپسي لترال (i) و كنترالترال (c) بدست مي آيند (يعني (Fz–Ai and Fz-Ac) مي توان استفاده كرد و آرايش الكترودي افقي را با تفاضل آنها از هم بدست آورد. خلاصه اينكه، تئوري Vector پيش بيني مي كند و مطالعات كلينيكي تاييد مي كنند كه تفاضل موج با آرايش كنترالترال (Fz-Ac) از موج با آرايش اپسي لترال (Fz-Ai) موج افقي مي دهد. (Ac-Ai)

اعتبار اين روش به آساني با تفاضل موج افقي بدست آمده از موجي كه با يك آرايش واقعي افقي بدست مي آيد (آرايش الكترودي گوش به گوش) تاييد مي شود. نتيجه اين تفاضل، يك خط صاف است. اين خط صاف مويد اين است كه دو موج افقي (واقعي و موج مشتق شده ديجيتالي) برابر با هم بوده اند. يك كاربرد واضح تفاضل ديجيتالي، در دسترس بودن داده هاي AER به صورت سه كاناله، از يك دستگاه دو كاناله است. مزاياي آرايش الكترودي افقي از نظر كلينيكي شامل افزايش تشخيص موج I و موج III است. ABR بدست آمده از آرايش الكترودي افقي، كمتر در معرض آرتيفكت الكتريكي است.

با تفاضل يك شكل موج بدون محرك، (فقط فعاليت زمينه) از شكل موج AER كه بازاي يك محرك  قیمت سمعک مناسب بدست آمده است، امكان ايجاد يك موج عاري از همه غيرمحرك ها (nonstimulus) يا نويز EEG كه معمولا همراه با AER است، به صورت تئوريك فراهم مي شود. آناليز طيفي شكل موج حاصله، از اين فرايند تفاضلي، كاهش فعاليت مغزي زمينه فركانس پايين را تاييد مي كند. اين روش به صورت روزمره، كارايي كلينيكي ندارد. يك مشكل اين است كه دو موج (همراه با محرك و بدون محرك) همزمان ثبت نمي شوند و بنابراين ممكن است از محيط هاي EEG متفاوتي برخيرند.

Smoothing

Smoothing فرايند ديجيتالي است كه همان گونه كه از نام آن برمي آيد، تمام بي نظمي ها را از شكل موج مي زدايد و يك شكل موج صاف تر ايجاد مي كند. نويز فركانس بالا (كه ممكن است منشاء الكتريكي يا عضلاني) داشته باشد، قله هاي نازكي را بر روي اجزاء اصلي AER، اضافه انتخاب سمعک  مي نمايد. با smoothing ، سه نقطه اي كه يك روش عمومي است، ولتاژ نقطه اطلاعاتي واقعي در شكل موج با معدل ولتاژهاي همان نقطه + دو نقطه مجاور (يكي قبلي و ديگري بعد از آن نقطه) جايگزين مي شود. در حقيقت smoothing يك معدل متحرك است كه ممكن است شامل بيش از سه نقطه نزديك به هم باشد. برجستگيها و چين هاي كوچك روي شكل موج بدين ترتيب از بين مي روند. يك شكل موج منفرد را مي توان بارها صاف كرد، بدون اينكه اعوجاج زمان نهفتگي قابل توجهي ايجاد شود. هنگاميكه آرتيفكت زياد فركانس بالا، تشخيص امواج را مشكل مي كند، smoothing متعدد مي تواند چاره ساز باشد. با تكرار smoothing دامنه اجزاء موج (امواج) ممكن است كاهش يابد زيرا قله هاي واقعي نيز، نظير قله هاي نويز فركانس بالا، متاثر مي شوند. اگر چه smoothing ظهور امواج را بهتر ميكند و آناليز زمان نهفتگي و دامنه را تسهيل مي نمايد اما بندرت پيش مي آيد كه امواجي كه قبل از smoothing ديده شده اند، پس از آن مشاهده شوند.

Filtering

فيلترينگ عامل مهمي در ارزيابي AER به شمار مي رود. فيلترينگ ديجيتال offline بهترین نوع سمعک (بعد از جمع آوري داده ها) در بهبود كيفيت موج، موثر است، بخصوص هنگاميكه در بالا يا پايين محدوده فركانسي پاسخ، فعاليت الكتريكي ثبت شده است. فعاليت با سرعت كند و دامنه بالايي كه در تنظيم فيلتر 3000-30 هرتز به چشم مي خورد (فعاليت فركانسهاي پايين تر) را مي توان با فيلترينگ ديجيتال 3000-150 هرتز به حداقل ممكن رسانيد. بدين ترتيب به صورت اساسي اجزاي فركانس پايين حذف شده و تشخيص يك موج V واضح در شكل موج، ممكن مي‌گردد. به عنوان يك قاعده مي توان اظهار كرد كه اين نوع از فيلترينگ، مي تواند آخرين راه چاره در ثبت AER باشد. اگر انرژي فركانس پايين حامل اطلاعات مهمي براي تشخيص اجزاي AER باشد اين نوع فيلترينگ، ممكن است تاثيرات نامطلوبي بر ثبت پاسخهاي AER بگذارد. بنابراين از فيلتريگ براي تقويت موج استفاده مي كنيم اما ممكن است باعث زوال كيفيت موج نيز بشود.

 به هر گونه پردازش بعد از جمع آوري داده ها پردازش offline مي گوييم. معمولا سه روش براي پردازش offline در دستگاه هاي تجاري قیمت سمعک  در دسترس وجود دارند كه عبارتند از: اضافه يا كاهش ديجيتالي – صاف كردن smoothing و فيلترينگ شكل موج هاي AER.

جمع و تفريق و معكوس كردن امواج: Adding , Subtracting, and Inverting wave forms

در خيلي از دستگاه ها يك موج را مي توان به صورت ديجيتالي به موج ديگر اضافه انواع سمعک كرد يا از آن كم كرد. در چنين سيستمهايي امكان معكوس كردن قطبيت شكل موج حاصله نيز فراهم شده است. اساسا اطلاعاتي كه در هر نقطه نمونه گيري بدست آمده، با هم جمع مي شوند يا از هم كم مي شوند. بنابراين وقتي دو موج خوب با هم جمع شوند تغييري در ويژگي شكل موج نخواهند داشت. وقتي يك موج را از ديگري كم كنيم، خط صافي حاصل خواهد شد.

اضافه كردن چندين موج كه از بيماران متفاوت به دست آمده اند يا حتي از يك بيمار بدست آمده اند به هم يك معدل بزرگ grand Average بدست مي دهد. هنگامي كه به صورت ديجيتالي قطبيت موج معكوس شود، موجي كه مثلا در جهت بالا، ترسيم شده بوده است دقيقا به صورت قرينه، در جهت پايين ترسيم خواهد گرديد

Waveform Addition
اگر دو شكل موج كه با قطبيت هاي گوناگوني بدست آمده اند (يك موج با Rarefaction و ديگري Condensation) به هم اضافه شوند، آرتيفكت محرك، حذف شده يا كاسته مي گردد. علت اين است كه آرتيفكت در جهات مخالف رخ مي دهد. (مثلا در جهت رو به پايين وقتي موج رو به بالاست)
هنگاميكه امواج AER، متعددي با محرك معين و شرايط ثابت بدست آيند (مثلا همه موج ها با محرك كليك و در يك گوش و با يك سطح شدتي)، وقتي با هم جمع شوند، شكل موجي ايجاد مي كنند، كه معادل كل سيگنال هايي است كه دارند شده اند، مثلا اگر چهار موج و هر كدام با 1000 جاروب بدست آمده باشند. موج حاصل از جمع كردن آن چهار موج معادل 4000 جاروب است. بنابراين اضافه كردن ديجيتالي امواج به هم، روشي قوي براي افزايش نسبت سيگنال به نويز است. به صورت كلينيكي انتخاب سمعک اين كار منجر به استفاده بهتر از زمان مي شود و از نظر آماري ترجيح دارد. بنابراين ابتدا دو يا چند موج با عوامل اندازه گيري معيني و با تعداد نسبتا كم تحريك بدست مي آوريم، تكرار پذيري آنها را بررسي كنيم، و سپس اين موج ها را با هم جمع مي كنيم تا زمان نهفتگي و دامنه آنها را محاسبه كنيم. اين روش مفيدتر است از اينكه يكبار موجي را با تعداد زياد محرك، به دست بياوريم. به اين ترتيب احتمال آلودگي نتايج با آرتيفكتف كاهش مي يابد. مزيت ديگر اين روش اين است كه مي توان موج هاي غيرمعمول (مثلا آنهايي كه به صورت غيرمعمول با نويز آغشته هستند) را از معدل گيري نهايي خارج كرد.

تعداد تكرار محرك: (Sweeps)
استانداردي براي تعداد تحريكات در اندازه گيري سمعک ویدکس  AER وجود ندارد. هدف كلي اين است كه مطلوب به دست آيد. هنگاميكه سيگنال قويتر است، تعداد تحريك كمتري لازم است و برعكس.
براي مقدار معيني نويز تعداد تحريكات بيشتري براي پاسخهاي كوچكتر با زمان نهفتگي كوتاهتر در مقايسه با پاسخهاي بزرگتر و با زمان نهفتگي طولاني‌تر، لازم است. شايد افزايش شدت تحريك براي افزايش شدت سيگنال به صورت كلينيكي، مهمترين روش باشد. ليكن استراحت و Relaxation كافي موثرترين روش در كاهش نويز است. در شرايط ايده آل تست، نظير اندازه گيري از طريق پرومونتواري Ecochg AP تحت بيهوشي عمومي، به تعداد انگشتان دست تحريك، يا حتي يك تحريك منفرد كافي است. يك پاسخ خوب ABR و شايد امواج AER ديررس تر با 100 يا 200 تحريك در سطح شدت بالا بدست مي آيند. ارائه معدلگيري سيگنال در وراي نقطه اي كه پاسخ واضح به دست مي آيد، وقت با ارزش كلينيكي را هدر مي دهد. به عبارت ديگر، در شرايط ضعيف اندازه گيري يا براي تعيين دقيق آستانه، ادامه معدل گيري تا 1000 تا 2000 تحريك اجازه تشخيص مطمئن سمعک یونیترون پاسخ يا نتيجه گيري در مورد عدم وجود پاسخ را ميسر مي سازد.

ارزيابي عملكرد سيستم شنوايي محيطي:
برآورد حساسيت شنوايي: در ارزيابي حساسيت شنوايي در نوزادان و استفاده از سمعک كودكان young children تكنيك مطلوب ABR و يا ASSR است. هدف كلي در ABR تعيين كمترين سطح شدتي است كه مي توان موج V را با اعتماد جستجو كرد. در كودكان با كاهش شنوايي محيطي بخصوص در منطقه متوسط تا عميق (moderate to profound) ، ASSR، مزاياي كلينيكي متمايزي دارد.
براي تعيين آستانه در متمارضين، ثبت ASSR، يا AMLR با محرك تن برست (500Hz / 1000/2000/4000 Hz) ممكن است دقيق تر باشد و كمتر به اتلاف وقت بينجامد.
توصيف عملكرد حلزون: Ecochg، تكنيك مطلوب از AER براي بررسي وضعيت حلزون و عملكرد آن است. هدف كلي، تشخيص مطمئن SP و AP است. تشخيص مينير مثالي از كاربرد كلينيكي Ecochg است.

 Weighted Averaging : (معدل گيري وزني)

براي ثبت مرسوم AEP لازم است سمعک استارکی بيمار خيلي آرام باشد، دراز بكشد، راحت باشد، خوابيده باشد، يا حتي خوابانيده شده باشد، زيرا فعاليت عضلاني آرتيفكت هاي قابل توجهي (EMG) را در محدوده فركانسي 50 تا 500 هرتز ايجاد مي كند، كه اين محدوده درست در محدوده فركانسي ABR و ASSR واقع است. دامنه اين پاسخ ها ممكن است تا بيشتر از RMS 100μV برسد. براي مقايسه‌، دامنه ABR در محدوده 1/0 تا μV1 و دامنه ASSR در محدوده 10 تا 50 nV واقع است. معدل گيري وزني روشي براي كاهش تاثيرات آرتيفكت EMG در ثبت ABR است. با استفاده از اين روش، دوره هايي از ثبت (پاسخ) كه محتوي نويز آرتيفكتي بيشتري هستند، نسبت به دوره ‌هايي كه نسبتا آرام هستند، وزن كمتري را از معدل كلي، دريافت مي نمايند.
در سيستم Integrity از كمپاني Vivosonic اين كار با روشي به نام:
Minimum mean – Square Error Filtering يا Kalman Filtering صورت مي پذيرد. اين سمعک فوناک روش خطا را در هر اندازه گيري بر مبناي واريانس اندازه گيري، برآورد مي كند و به صورت مداومي اين برآورد را تصحيح مي نمايد. با استفاده از اين اطلاعات فيلتر Kalman برآوردي از سيگنال AER بدست مي دهد، مثلا ABR كه در آن احتمال خطا در برآورد دامنه در هر نقطه زمان نهفتگي به حداقل رسيده است. با كاهش تاثيرات نويز EMG متناوب، روش فيلترينگ Kalman اجازه ثبت دقيق ABR در طي فعاليتهاي عضلاني قابل توجه بيمار يعني مثلا حركت بيمار، خوردن، مكيدن، سخن گفتن، را عليرغم آرتيفكت هاي EMG قوي كه ممكن است سمعک اینترتون بيش از RMS 100μV باشد را فراهم مي كند.
از ديدگاه كلينيكي اين همه بدين معني است كه فعاليتهاي عضلاني بيماران، كلينيسين را مجبور نخواهد كرد كه برنامه تست را متوقف كند، به تعويق بيندازد يا اينكه به صورت ناكاملي آن را تمام كند.

معدل گيري سيگنال اضافه تري براي كاهش تاثيرات آرتيفكت 60 هرتز (و نه حذف آن) لازم است. سمعک نامرئی يك راه حل نسبي براي مشكل تداخل الكتريكي 60 هرتز، استفاده روتين از نرخ تحريك فرد است. (مثلا 1/21 ثانيه، 3/27 ثانيه) اين اعداد به 60 قابل قسمت نيستند. يك راه ساده براي به تصويركشيدن اين پديده (يعني تداخل ناشي از 60 هرتز)، معدلگيري EEG بدون تحريك است. (مثلا مي توان سيم هدفون را كشيد) نرخ تحريك در سطح 60 هرتز تنظيم مي شود اگر تداخل 60 هرتز در اندازه گيري AER وجود داشته باشد، به آساني خود را نشان خواهد داد.

مباني آماري براي تعيين كفايت معدل گيري:
سالهاست كه معيار آماري در تعيين حضور و يا غياب پاسخ، شناخته شده است. اين معيار قبلا به كار سمعک زیمنس رفته و مزاياي ثبات (consistency) و كارايي efficiency را به همراه آورده است. به اين ترتيب اگر بر مبناي ارزيابي آماري داده هاي AER، به احتمال 8/99 درصد پاسخ وجود داشته باشد، صرفنظر از تعداد تحريكهاي ارائه شده، مي توان معدل گيري را متوقف كرد. به عبارت ديگر اگر پس از يك سطح بالايي از پيش تعيين شده، براي تعداد جاروب ها (مثلا 12000 تا) معيار آماري به دست نيامد، معدل گيري متوقف مي شود. و نتيجه گيري مي شود كه پاسخي وجود ندارد، در حال حاضر چندين سيستم انتخابي AER امكان اين را دارند كه به صورت دوره اي شكل موج AER را در حين معدل گيري به واحد آماري بدهند تا به صورت اتوماتيك و دقيق مشخص شود كه چه هنگامي تعداد كافي تحريك ارائه شده و معدل گيري متوقف مي شود. در طراحي ثبت پاسخ هاي ASSR، تشخيص اتوماتيك پاسخ هاي برانگيخته شنيداري صورت مي پذيرد. هنوز سمعک اتیکن هم با اغلب روشهاي اندازه گيري AER، تصميم بر مبناي مشاهده بصري AER معدل گيري شده براي توقف معدل گيري كاملا رايج است

دامنة ASSR براي نرخ آهسته، (39 Hz) پنج بار بيشتر است از نرخ سريع (88 Hz)
28- AMLR:
25 سال قبل، Geisler و همكاران (1958)، خيلي با احتياط منشا قشري كورتيكال را تنظیم سمعک براي AMLR مطرح كردند. (منطقه‌اي عميق در كرتكس شنوايي) شواهد طولاني متعددي وجود دارند، كه جز Pa از MLR (حداقل قسمتي از آن) از گيروس گيجگاهي فوقاني در كرتكس شنوايي منشا مي‌گيرد. (sup. Temporal)
موج Na اغلب از مناطق زير قشري sub Cortical و توام با دخالت شاخص، برجستگي تحتاني (IC) در منطقة مغز مياني mid brain، منشا مي‌گيرد.
در مورد خاستگاه Pb، فرضيات متعددي به شرح زير مطرح شده است.
- Planum Temporale Reticular Activating formation
- مناطق مربوط به شنوايي لب گيجگاهي نظير: پلاتوم تمپوراله
- هيپوكامپ
از آنجا كه ايجاد Pb بسيار وابسته به سطح هوشياري فرد است، سيستم Reticular act بیماری های گوش داخلی به عنوان منبع مولد اين موج، تصور گرديده است.
29- مطالعة ترانس كرانيال Lee 1984 بر روي افرادي كه مغز آنها براي جراحي صرع باز شده بود، نشان داد شيار سيلوين بيشترين امواج MLR بويژه Pa را ايجاد مي‌كند.
30- تكنيك پيشرفتة «Dipole Source analysis» براي بررسي خاستگاه AMLR به كار رفته است. مطالعه روي افراد طبيعي و بيماراني با بيماري مغزي تاييد شده، نشان داد كه راههايي از تالاموس، مناطق شنيداري لب تمپورال در توليد موج Pa دخيل هستند. اما به نظر مي‌رسد موج Pb توسط سيستم Retic . form توليد مي‌شود يا اينكه به درجاتي توسط اين سيستم مدوله مي‌شود. مطالعات صورت گرفته با اين تكنيك، تفاوتهاي بين فردي از نظر خاستگاه امواج نشان داده است.
مثلاً NKagawa (1999) سه جايگاه براي Pa يافت كه عبارتند از: هر كورتكس فوقاني گيجگاهي سمعک چیست (چپ و راست) كرتكس تمپورال راست – مغز مياني راست – دايپل‌هاي معادل در مغز مياني – دايپل‌هاي معادل براي جزء Na، يافت نشدند.

شواهدي وجود دارد كه در هستة حلزوني نرونهاي onset نسبت به تغييرات سمعک فركانس مدولاسيون در مقايسه با نرونهايي با الگوي تخلية مداوم، همزماني بيشتري نشان مي‌دهند.
در نواحي ديگر ساقه مغز شنوايي، نظير مجموعة زيتوني فوقاني ارتباط‌هاي متفاوتي بين مدولاسيون محرك و انواع عملكردي نرونها يافت مي‌شود.
در منطقه مربوط به شنوايي مغز، MTF نرونها به مشخصاتي از تحريك، غير از فركانس مدولاسيون، (نظير شدت محرك) بستگي دارد.
با تغيير ويژگيهاي گوناگوني كه تاكنون ذكر شده‌اند (نظير: نرخ (Rate) مدولاسيون محرك، تحريك رفتاري، تحريك دارويي (مهار CNS)، Kuwada شواهدي يافت مبني بر اينكه، براي محرك تن خالص، در فركانس‌ حامل 60 هرتز تا 40000 هرتز، فركانسهاي low modulation (80 تا 100 درصد مدولاسيون دامنه، با تاثیر سمعک بر شنوایی ميزان كمتر از 80 هرتز) با يك منشا قشري براي ASSR، توام بود. Rateهاي سريعتر براي مدولاسيون دامنه، بيشتر از هشتاد هرتز دو منشا در ساقة مغز داشت.
يكي احتمالاً در مغز مياني (Mid brain) و ديگري احتمالاً در مجموعة زيتون فوقاني يا هستة حلزوني.
در هر صورت، شواهد كلينيكي ASSR در تركيب با يافته‌هاي AMLR و پاسخ 40 Hz، اين فرضيه را حمايت مي‌كنند كه ميزان تحريك پايين Low stimulation Rate در كل سيستم شنوايي ايجاد فعاليت مي‌كند، بزرگترين پاسخها را از مناطق قشري برمي‌انگيزد.
در صورتيكه، پاسخهاي نسبت به ميزان تحريك تند، (سريع) Fast انحصارا در مناطق زير قشري (ساقة مغز) ايجاد مي‌شوند. علاوه بر اين كارهاي Kuwada (2002) نشان داد كه ASSR برانگيخته شده توسط ميزان مدولاسيون محرك (آهسته) از منطقه‌اي از قشر مغز كه در سوي مخالف (كنترالترال) تحريك واقع است، بر بهترین نوع سمعک مي‌خيزد. بعلاوه فركانس فعاليت عصبي ASSR در ثبت با تكنيك از راه دور (Far field) با فركانس بدست آمده از نرون‌هاي فشري منفرد، توسط ميكروالكترود برابر است.
از تحقيق Herdmom (2002)، دو نكته استخراج مي‌شود، 1: احتمالا ASSR برانگيخته شده توسط نرخ هاي مدولاسيون سريع، براي محرك تن خالص >80Hz بيشتر از منابع caudal در ساقة مغز است (هستة حلزوني)

شواهد كافي براي در نظر گرفتن قسمت راسي ساقة مغز به عنوان خاستگاه FFR در دست است. (حداقل در انسان) محققين نتيجه‌گيري كرده‌اند، كه كوكلئار ميكروفونيك ممكن است در ثبت FFR مداخله كند. و سعي كرده‌اند براي حذف پاسخ CM الكترود inverting را سمعک فوناک به جاي ماستوئيد كه نزديك حلزون است در گردن قرار دهند (noncephalic)
ثبت FFR با محرك گفتاري، پاسخ وابسته به فاز Phase Locking نرون‌هاي ساقة مغز را به بعضي ويژگيهاي محرك گفتاري نظير فرمت‌ها و واكه‌هاي دايكوتيك، نمايش داده است.
27- ASSR:
بيشتر تحقيقات در مورد خاستگاه ASSR روي حيوانات و با روش BESA يعني (brain Electric Source analysis Techniqe) بدست آمده سمعک ویدکس است. اين مطالعات مويد اين مطلب هستند كه با مدولاسيون دامنة با نرخ سريع Fast Rate، خاستگاه ASSR ساقة مغز است.
Kuwada و همكارانش:
«در هر سطحي از سيستم شنوايي، نرون‌ها قادرند به صورت موقت، پوش سيگنال‌هاي مدوله شده را تبعيت كنند. به هر صورت، محدودة فوقاني فركانسهاي مدولاسيون كه نرون‌ها مي‌توانند، دنبال كنند با بالا رفتن اطلاعات از سيستم شنيداري كاهش مي‌يابد. از آنجا كه نرون‌هاي همة ساختارها، توانايي دنبال كردن فركانس‌هاي مدولاسيون پايين را دارند، AMFR اين فركانسها دخالت همة سطوح شنيداري را بازتاب مي‌دهد. برعكس پاسخ به فركانسهاي مدولاسيون بالا و بالاتر، تنها از سطوح پايين‌تر و پايين‌تر برميخيزد.»
MTF (عملكرد انتقالي مدولاسيون) نرونها براي هر سطح يا منطقه از سيستم شنوايي تفاوت سمعک مي‌كند، مثلاً در عصب شنوايي (فركانس قطع در حدود 800 هرتز) برجستگي تحتاني (زير 100 هرتز) و قشر شنوايي (حدود 20 هرتز) مي‌دانيم كه انواع نرون در سيستم عصبي شنوايي با عملكرد مختلفي وجود دارد.

پيچيدگي آناتومي ساقة مغز شنوايي و زمان ايجاد فعاليت عصبي از ساختارهاي عصبي متفاوت، قطعاً گارانتی سمعک از عوامل مهم در بحث ارتباط بين آناتومي و اجزا ABR محسوب مي‌گردد.
هستة حلزوني و برجستگي تحتاني در ساقة مغز دُمي و راس به ترتيب، تنها دو هستة شنيداري هستند كه در آنها سيناپس در مسير عصب شنوايي آوران ايجاد مي‌گردد.
بين اين دو مركز، راههاي متعدد و متفاوت ديگري براي انتقال اطلاعات شنيداري وجود دارد. منطقي است كه انتظار داشته باشيم كه ساختارهايي كه در ساقة مغز، نزديك يكديگر قرار گرفته‌اند، يا اينكه در يك زمان پس از تحريك، فعال مي‌شوند هر كدام به مقادير متفاوتي در ايجاد موج، نقش داشته باشند.
با توجه به اين تجمع زماني و فضايي در فعاليت ساقة مغز شنيداري يك جز از موج مي‌تواند توسط يك ساختار ايجاد شود، حتي اگر بيش از يك ساختار در اثر ارائه محرك، فعال شده باشد.
همانگونه كه گفته شد، تنها يك مجموعه از واحدهاي عصبي در هر منطقه آناتوميك، ممكن است به رخداد ABR بيانجامد. بنا به اين دلايل، اختصاص يك خاستگاه ويژه به امواج پس از I و II در انسان خيلي ميسر و دقيق نيست.
25- براساس مطالعات Starr و همكارانش:
قطع عصب شنوايي در محل ورود عصب به ساقة مغز، منجر به فقدان اجزاء پاسخ پس از موج سمعک اتیکن I مي‌شود. قطع مسير عصب در مغز مياني Mid brain منجر به فقدان اجزاي پاسخ پس از موج III مي‌شود.
نتيجه‌گيري اين محقق اين است كه موج I عملكرد عصب هشتم را منعكس مي‌كند، امواج II و III عملكرد هسته حلزوني، جسم ذوزنقه‌اي، زيتوني فوقاني را منعكس مي‌كنند و امواج V , IV عملكرد لترال لمنيسكوس و برجستگي تحتاني را منعكس مي‌كنند – خاستگاه امواج VI و VII خيلي تعريف شده، نيست.
26- FFR پاسخ متعاقب فركانس Frequency following Response:
ارائه مداوم يك محرك تن خالص با فركانس بم، پاسخ برانگيخته قابل اندازه‌گيري از جمجمه‌ ايجاد مي‌كند، كه همان فركانس را دارد. سمعک یونیترون Moushegian و همكارانش آن را FFR ناميدند.

- يافته‌هاي تحقيقات انساني نشان مي‌دهند كه قلل مثبت در ABR فعاليت مجموع راههاي آوران (و احتمالاً وابران) آكسوني را در ساقة مغز، منعكس مي‌كند (جسم ذوزنقه‌اي – لترال لمنيسكوس).
اما قعرهاي منفي، پتانسيل‌هاي Somatodendritic را در اغلب گروههاي سمعک سلولي بزرگ (نظير هستة حلزوني مجموعة زيتوني فوقاني، و هستة لترال لمنيسكوس و برجستگي تحتاني) منعكس مي‌نمايند.
براساس نظر Moore (1987)، ويژگيهاي امواج ABR منفي (دامنه – شكل – زمان نهفتگي) با اندازه و جايگاه Caudal – Rostral گروه‌هاي بزرگ سلولي در ساقة مغز، سازگاري دارند.
Moller اشاره مي‌كند، هيچ شاهدي دال به اينكه تنها قله‌هاي مثبت ABR، اهميت كلينيكي داشته حساسیت شنوایی باشند، وجود ندارد.
24- مكان توليد امواج III و V , IV كاملاً معين نيستند. چندين اصل در آناتومي ساقة مغز شنوايي براي درك بهتر اجزاء پس از موج II در ABR مهم هستند.
راههاي اصلي نظير لترال لمنيسكوس از آكسون‌هاي ميلين‌دار نازكي تشكيل شده‌اند كه 2 تا 4 (ميكرو متر) قطر دارند. ممكن است دو سيناپس در طول مستقيم‌ترين مسير كه از انتهاي دمي (هستة حلزوني) تا انتهاي راسي (برجستگي تحتاني) امتداد دارد وجود داشته باشد يا اينكه چهار سيناپس، در صورتيكه مجموعة زيتوني فوقاني و هستة لترال لمنيسكوس درگير باشند وجود داشته باشد. سيناپس‌هاي بيشتر با زمان انتقال عصبي و يا به عبارت ديگر زمان نهفتگي اجزاء، مربوط هستند.
همانگونه كه Moore (1987) مي‌گويد، مراكز شنيداري در انسان و پاسخهاي برانگيخته مربوط به آنها شد كاملاً مستقل از هم هستند و نه كاملاً وابسته به هم هستند.
بنابراين به غير از امواج I و II، هر جز ABR، خاستگاه‌هاي متعددي دارد. يعني بيش از يك ساختار آناتوميك تجویز سمعک در ايجاد يك موج دخالت مي‌كنند. متقابلاً يك ساختار آناتوميك (هستة حلزوني) مي‌تواند در توليد بيش از يك قله، مداخله داشته باشد.
انتقال اطلاعات شنيداري به صورت متوالي و از يك ايستگاه به ايستگاه ديگر پيگيري نمي‌شود (اين الگو اگرچه كاملاً واضح است اما خيلي دقيق نيست).